วิธีเสริมสร้าง Self-esteem สอนให้ลูกเห็นคุณค่าในตัวเอง

คุณพ่อคุณแม่หลาย ๆ ท่านคงเคยได้ยินคำว่า Self-esteem กันมาบ้าง บางท่านอาจสงสัยว่า Self-esteem

ที่เคยได้ยินมานั้นคืออะไร มีประโยชน์อย่างไร แล้วสามารถสอนให้ลูกมี Self-esteem ได้อย่างไร ในบทความนี้มีคำตอบ

คุณพ่อคุณแม่เคยเป็นกังวลเกี่ยวกับอนาคตของลูกหรือไม่ เช่น มีความกังวล และคาดหวังสิ่งต่าง ๆ จากพวกเขา

เมื่อไม่ได้ดังที่คาดหวัง บางครั้งคุณพ่อคุณแม่ก็อาจเผลอตำหนิ หรือแสดงสีหน้า และน้ำเสียงออกมาอย่างไม่พอใจ

รู้หรือไม่ว่าการกระทำดังกล่าวทำให้เด็ก ๆ ไม่กล้าลงมือทำสิ่งใหม่ ๆ เนื่องจากไม่มีความมั่นใจ

และกลัวว่าหากไม่สำเร็จจะถูกตำหนิ และอาจส่งผลให้ลูกมี Self-esteem ต่ำอีกด้วย

Self-esteem คืออะไร?

การเห็นคุณค่าในตัวเอง (Self-Esteem)

คือ ความคิดเห็นที่มีต่อตัวเอง ซึ่งส่งผลต่อความกระตือรือร้นในการใช้ชีวิต

รวมถึงการรับมือกับอารมณ์ และสถานการณ์ต่าง ๆ ในชีวิต

หากมี Self-Esteem สูง ลูกจะมีทัศนคติที่ดีต่อตนเอง และหากลูกรักของคุณพ่อคุณแม่มี Self-Esteem ที่ต่ำ

จะส่งผลทำให้มีความรู้สึกที่แย่ และมีมุมมองความคิดที่ไม่ดีต่อตัวเอง ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เด็ก ๆ ขาดความมั่นใจ

ในการทำสิ่งต่าง ๆ รวมไปถึงรู้สึกว่าตัวเองไม่มีความสามารถในการเผชิญหน้ากับปัญหา หรือสิ่งต่าง ๆ ในชีวิต

โดยการเห็นคุณค่าในตัวเองของลูกนั้น จะได้รับมาจาก 2 ส่วนด้วยกัน ดังนี้

• จากการบอกกล่าวของบุคคลรอบข้าง

การที่เด็ก ๆ จะเห็นคุณค่าในตัวเอง หรือมีความมั่นใจในการทำสิ่งต่าง ๆ นั้น จะมาจากคำชม

หรือคำบอกกล่าวจากบุคคลรอบข้าง เด็ก ๆ จะรับรู้ถึงประโยชน์ และคุณค่าของตัวเองได้จากการบอกกล่าว

• จากการประเมิน และวิเคราะห์ของตัวพวกเขาเอง

อีกหนึ่งวิธีที่จะทำให้เด็ก ๆ ได้เห็นคุณค่าในตัวเอง

คือ การที่พวกเขาประเมิน และประมวลผลกับตัวเองว่าพวกเขาเป็นคนอย่างไร

หากเด็ก ๆ ได้รับรู้สิ่งต่าง ๆ ในทางบวก หรือมีความคิดที่ดีกับตัวเอง ก็จะทำให้พวกเขามีความมั่นใจ

และพึงพอใจในตัวเอง แต่ถ้าหากเด็ก ๆ ได้รับรู้สิ่งต่าง ๆ ในทางที่ลบ

ก็จะทำให้พวกเขาขาดความมั่นใจ และไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง

วิธีเสริมสร้าง Self-esteem

• ลดความคาดหวังลง

คุณพ่อคุณแม่บางครอบครัว อาจนำความหวังดีมาทำร้ายลูกโดยที่ไม่รู้ตัว เพียงเพราะต้องการให้พวกเขามีอนาคตที่ดี

มีอาชีพที่มั่นคง จนเผลอมองข้ามความสุข และสิ่งที่เด็ก ๆ ต้องการไป เมื่อคุณพ่อคุณแม่คาดหวังไว้สูง

ก็นำมาซึ่งการกดดันลูกทางอ้อม เมื่อเด็ก ๆ ทำไม่ได้ตามที่หวัง คุณพ่อคุณแม่ก็จะผิดหวัง และแสดงพฤติกรรมทางลบ

ทำให้เด็ก ๆ จดจำแต่สิ่งไม่ดี ส่งผลให้ไม่มีความมั่นใจในตัวเอง และคิดว่าตัวเองทำสิ่งต่าง ๆ ไม่ได้

แนะนำให้คุณพ่อคุณแม่ยอมรับความผิดพลาดของเด็ก ๆ เปิดใจพูดคุยถึงสิ่งที่เด็ก ๆ ต้องการ

คอยสังเกตพวกเขาอยู่เสมอว่าสิ่งที่เขาทำได้ดีคืออะไร เมื่อทราบแล้ว ก็ควรที่จะสนับสนุนพวกเขา ให้คำแนะนำ

เพื่อส่งเสริมข้อดีของเด็ก ๆ อย่างเต็มที่ เพียงเท่านี้เด็ก ๆ ก็จะมองเห็นคุณค่าในตัวเอง และพึงพอใจกับสิ่งต่าง ๆ ในชีวิตแล้ว

•  ยอมรับข้อดี และข้อเสีย

ไม่มีมนุษย์คนใดสมบูรณ์แบบไปทุกอย่าง คุณพ่อคุณแม่ควรยอมรับข้อดี และข้อเสียของเด็ก ๆ

เมื่อลูกเห็นว่าคุณพ่อคุณแม่ยอมรับเขา เด็ก ๆ ก็จะยอมรับข้อผิดพลาด และแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นกับตัวเองเช่นกัน

การยอมรับตัวเองเป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้เด็ก ๆ มีความเข้าใจในตัวเองมากขึ้น

ซึ่งความเข้าใจในตัวเองส่งผลไปถึงการหาหนทางพัฒนาตัวเองให้ดีขึ้นอย่างถูกวิธี

• มีเวลาให้กับลูก

สิ่งสำคัญที่สุดของครอบครัว คือ การมีเวลาให้กันและกัน การแลกเปลี่ยนความคิดเห็น

และพูดคุยกันอยู่เสมอ จะทำให้ความสัมพันธ์ในครอบครัวดียิ่งขึ้น เมื่อเป็นเช่นนี้เด็ก ๆ

ก็มีความกล้าที่จะนำปัญหา หรือเรื่องราวต่าง ๆ มาปรึกษา และพูดคุยกับคุณพ่อคุณแม่

แม้ว่าเรื่องราวที่เด็ก ๆ นำมาเล่าให้คุณพ่อคุณแม่ฟังอาจเป็นเรื่องที่พวกเขาทำผิดมา แต่อย่าเพิ่งตำหนิพวกเขา

ให้ถามถึงเหตุผลของการกระทำ ค่อย ๆ อธิบาย และสอนให้พวกเขาได้ทราบถึงสิ่งที่ควรทำ เพื่อแก้ไขปัญหานั้น

หากคุณพ่อคุณแม่รับฟังพวกเขา โดยไม่มีคำตำหนิ เด็ก ๆ ก็จะรู้สึกได้ว่าพวกคุณอยู่ข้าง ๆ เขา

รับรู้ถึงความรัก และห่วงใยที่มีให้เขา ซึ่งส่งผลทำให้เด็ก ๆ ยอมรับตัวเอง และเห็นคุณค่าตัวเอง

พร้อมที่จะแก้ไขปัญหา หรือสิ่งที่บกพร่องด้วยตัวเองในที่สุด

อ้างอิง

self-esteem [Internet]. Mahidol.ac.th. [cited 2021 May 14].

Available from: www.si.mahidol.ac.th/th/department/psychiatrics/cap/education.html